An Triail: sample answer (2015)

Rinne mé staidéar ar an Triail le Maireád Ní Ghráda. Is dráma tragóideach é an dráma seo agus aontaím leis an ráiteas go bhfuil baint ag máthair Mháire agus a deartháireacha cuid mhór lena fulaingt.

Oíche amháin chuaigh Máire go dtí an damhsa áitiúil i halla na scoile. Níor thug a máthair cead di dul go dtí damhsa riamh  (Her mother never gave her permission to go to a dance) ach bhí sé sa scoil an  t-am seo agus mar sin thug a máthair cead di dul. Chuaigh Máire go dtí an damhsa lena deartháir ach bhí sé gnóthach le cailín ag an damhsa agus mar sin ní raibh sé ag tabhairt aire ceart de Mháire. (He wasn’t looking after Máire properly) Is cailín soineanta í mháire agus thit sí i ngrá le Pádraig mar bhí bua na cainte aige agus tar éis tamaill bhí sí ag iompar clainne.

Nuair a fhaigheann Máthair Mháire amach go bhfuil sí ag iompar clainne ní mó ná sásta atá sí. Is duine sean-fhaiseanta í Máthair Mháire agus tá tuairmí na gcomharsan níos tábhachtaí di ná aon rud eile. Cuireann Máthair Mháire brú uirthi Pádraig a phósadh. Deireann sí go mbeadh sí náireach os comhair an pharóiste muna bhfuil sí pósta. Tá sé soiléir nach bhfuil puinn daonnachta aici mar tugann sí bata agus bóthar go dtí Máire agus ní thugann sí aon chabhair di. Sin é an rud a rinne gach duine fiche bliain ó shin agus is rud scanallach é. Bhí ar na cailíní dul go dtí teach tearmainn (mother and child home) cosúil le Máire agus ní bhfuair siad aon mheas nuair a bhí siad ann. Cuir Máthair Mháire leis an bhfulaingt a bhraith Máire. (Máire’s mother added to the suffering that Máire felt). Ní raibh Máire in ann brath ar a Máthair (Máire couldn’t rely on her mother) agus bhí saol deacair aici mar thoradh.

Chaith deartháireacha Máire go dona í freisin. Ceapann an teaghlach go léir go bhfuil sí ina ‘striapach’. Ba mhaith le Seán a bheith ina shagart ach ní féidir leis a bheith ina shagart le deirfiúr ‘mar sin’. Ní chuireann éinne an milleán (blame) ar Phádraig ach cuireann siad an milleán go léir ar Mháire cé go ndúirt Pádraig bréige di. Deartháir eile atá ag Máire ná Liam. Chuaigh Máire go dtí an damhsa le Liam ach níor thug sé aire ceart di ag an damhsa. Níor ghlac Liam trua (pity) ar bith do Mháire nuair a fuair sé amach go raibh sí ag iompar clainne. Cuir deartháireacha Máire leis an bhfulaingt a bhraith sí mar níor thug siad aon tacaíocht (support) di agus ní raibh siad dílis (loyal) di in aon chor.

Léiríonn an leabhar seo an saol diúltach (negative life) a bhí ann anseo in Éirinn sna seascaidí. Peaca a bhí I gceist nuair a bhí tú ag iompar clainne agus chuir gach teaghlach na hiníon a bhí ag iompar clainne i dteach tearmainn. Tharla na rudaí seo mar thoradh don Eaglais chaitliceach (catholic church). Bhí rialacha daingean docht i bhfeidhm ach bhí siad ró-dhian.

Mar fhocail scoir (as a final word) aontaím leis an ráiteas go bhfuil baint ag Máthair Mháire agus a Dearthaireacha chuid mhór lena fulaingt.