Saturday, 28 May 2016

Leaving Cert H.L: bochtannas aiste

Nuair a chonaic mé teideal na haiste seo chuir mé greim láidir ar mo pheann. Níl lá dá dtéann thart nach feicimid tagairt éigin faoin ábhar seo sna meáin. (Theres’s not a day that goes by that we don’t see this topic in the media) Is fadhb mór í bochtannas sa tír seo agus cé nach bhfuilimid i gcúlú eacnamaíochta tá líon na ndaoine gan dídean ag éirí lá i ndiaidh lae( even though we’re not in a recession the amount of homeless people is on the rise) agus is léir go bhfuil an rialtas ag snámh in aghaigh easa leis an bhfadhb seo. (It’s clear that the government are swimming against the tide with this problem)

 leag mé mo shúil go tapa ar scéalta móra nuachta an lae le déanaí. Chonaic mé Éire eile ansin, an fhírinne shearbh agus an réaltacht fhuar (The bitter truth and the cold reality). Bhí na meáin lán le tuairiscí faoi chruachás na ndaoine gan dídean. De réir na dtuairiscí, bhí an fhadhb níos measa in 2014, ní raibh sí teoranta do Bhaile Átha Cliath agus chaithfí dul i ngleic léi agus aimsir chrua an gheimhridh romhainn (We have to face this problem before the horrible winter weather comes in). Go híorónta, bhí na tráchtairí ag rá le tamall roimhe sin go raibh feabhas ag teacht ar gheilleagar na tíre – an dífhostaíocht ag dul i laghad, cuideachtaí ag neartú arís, siopaí ag déanamh brabúis (Shops making a profit) – ach nocht tuairiscí an lae sin an fhírinne shearbh (The reports revealed the bitter truth): tá daoine in Éirinn atá fós gan dídean.

De réir Airteagal 25 de Dhearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine, tá gach saoránach i dteideal foscadh a bheith aige (According to article 25 of the human rights act everyone is entitled to shelter). Rinneadh suirbhé oíche an 11 Samhain agus fuarthas amach go raibh céad seasca is a hocht nduine ina gcodladh amuigh ar shráideanna na hardchathrach. Ba é sin an líon ba mhó le seacht mbliana anuas. Ní fhéadfaí a rá go raibh a gcearta á bhfáil acu siúd a bhí ina luí ar na sráideanna i málaí codlata nó i mboscaí cairtchláir an oíche sin ná oíche ar bith eile. Ba ghlaoch chun gnímh é an suirbhé sin agus na tuairiscí éagsúla sna meáin. Ghníomhaigh an Rialtas láithreach ( The government took action imedietly). D’eagraigh siad cruinniú speisialta le dul i ngleic le fadhb na heaspa tithíochta. Bhí polaiteoirí, ionadaithe ó na húdaráis áitiúla agus ó na heagraíochtaí carthanachta i láthair. Gheall an Rialtas ag an gcruinniú sin go gcuirfí fiche milliún euro ar fáil chun dídean éigeandála a chur ar fáil do dhuine ar bith a bheadh á hiarraidh le linn shéasúr na Nollag (The government promised that they would give one million euro to make emergency accomadation available at Christmas time). Beart fiúntach ba ea é, ach seift ghearrthéarmach a bhí ann san am céanna. (It was a generous deal but short lived at the same time)

Is iomaí cúis atá leis na daoine seo a bheith gan dídean.( There are many reasons why someone may become homeless) Sa teaghlach féin a thosaíonn an fhadhb uaireanta (The problem starts within the family): titeann daoine amach lena muintir (People fall out with their families), teipeann ar chleamhnas nó ar phósadh (The marriage or  partnership fails), b’fhéidir go mbíonn foréigean ann (Maybe violence existed), agus fágann duine an baile. Uaireanta eile, tarlaíonn eachtra thubaisteach gan choinne (Something tragic may happen unexpectedly). Cailleann duine a phost, agus bíonn fadhbanna airgid ann dá bharr sin. Uaireanta bíonn meabhairghalar ar dhuine (Sometimes people become mentally ill), agus titeann an saol as a chéile cheal seirbhísí a chabhródh leis. Bíonn fadhbanna drugaí nó alcóil ag cuid de na daoine. Tá an scéal ag dul in olcas ó thosaigh an ghéarchéim sa gheilleagar. Tá go leor teaghlach ann anois nach bhfuil an teacht isteach acu a thuilleadh chun an morgáiste nó an cíos a íoc (not paying mortgage/rent), agus tá dídean éigeandála (emergency accomadation) de dhíth ar an teaghlach iomlán. Níl go leor tithe ná leapacha ann san am i láthair le freastal ar gach duine a bhfuil dídean éigeandála uaidh. Tá eagraíochtaí carthanachta éagsúla ag iarraidh dul i ngleic le cruachás seo na ndaoine gan dídean. Bíonn Focus Ireland, Clann Shíomóin agus Cumann Naomh Uinseann de Pól – gan ach trí cinn díobh a lua – i mbun feachtais an t-am ar fad. Cuireann siad rompu cabhrú leis na cásanna is déine sa ghearrthéarma, chomh maith le réiteach fadtéarmach a fháil ar an easpa dídine. Déanann na heagraíochtaí seo obair phraiticiúil.

Mar fhocail scoir rinne mé cuir síos ar an mbochtannas mar a fheicim é inniu. Caithfidh an rialtais dul i ngleic leis an bhfadhb seo.

*some parts taken from 2015 léamhthuiscint

No comments:

Post a Comment